مقاوم سازی انسان- بخش پایانی

توجه به پاداش الهی در سختی ها و مشکلات

اختصاصی گیلانیان : توجه به پاداش ها، انسان را مقاوم می کند. کسی که در بازار، شغلش جابجایی کالاهای با وزن سنگین است، کلیه فشارهای ناشی از بلند کردن یک ماشین لباسشویی و یخچال سای بای ساید را تحمل می کند و آن ها را تا چند طبقه بالا می برد تا به صاحبش تحویل داده و دستمزد خوبی بگیرد. حال اگر این پاداش به شکل دستمزد نبود، مسلما چنین سختی هایی را هرگز قبول نمی کرد.

کسی که پس از نیمه شب از خواب بلند می شود و نماز شب می خواند برای آن است که به پاداش الهی برسد. چون بلند شدن از خواب در نیمه شب، کار بسیار دشواری است.

إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا ، خَرُّوا سُجَّدًا ، وَ سَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ ، وَ هُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ./سجده/۱۵

«تنها کسانى به آیات ما مى‏گروند که چون آن [آیات] را به ایشان یادآورى کنند، سجده‏کنان به روى درمى‏افتند، و به ستایش پروردگارشان تسبیح مى‏گویند، و آنان بزرگى نمى‏فروشند».

تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ ، یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَ طَمَعًا ، وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ./سجده/۱۶

«پهلوهایشان از خوابگاهها جدا مى‏گردد [و] پروردگارشان را از روى بیم و طمع مى‏خوانند، و از آنچه روزی شان داده‏ایم، انفاق مى‏کنند».

امید به آینده و مقاوم سازی

امید به آینده، آدم را مقاوم می‌کند. مثل جوان‌هایی که نان خالی می‌خورند، ولی پولشان را ذخیره می‌کنند، برای اینکه مثلا یک قطعه زمین بخرند، ازدواج کنند و مغازه ای تهیه کنند. امید به آینده موجب می شود که آدم در برابر سختی ها مقاومت کرده و آن ها را تحمل نماید.

توجه به عفو الهی و مقاوم سازی

توجه به عفو الهی، یکی از عوامل مقاوم سازی است. گاهی انسان یک گناه و خلافی می کند، بعد وقتی می فهمد چه اشتباهی کرده، خودش را می‌بازد و با خود می‌گوید: «می‌دانی چه خطایی کردی؟!».

و وقتی خودش را باخت، می‌گوید: «دیگر حالا آب که از سر ما رد شد، چه یک نی چه صد نی، ما دیگر به درد نمی‌خوریم». آنگاه به سوی امور منفی می رود، مثلا فورا و بدون مطالعه، شغلش را عوض می‌کند. یا به خودش می گوید: «اصلا دیگر مسجد نمی‌روم».

در حالی که قرآن می فرماید: حالا موقع مسجد رفتن است، اگر خلاف کردی، مسجد برو، نماز بخوان «إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ/ خوبی ها، بدی ها را از بین می برند/هود/۱۱۴» یعنی اگر خطایی از شما سر زد ، به مسجد برو، تا مسجد و نماز، خلاف تو را برطرف کند.

در اسلام، بن بست وجود ندارد. با عفو الهی، خودت را بازسازی و مقاوم کن و بگو: «خدایا، من دسته‌ گلی آب دادم. پشیمان هستم و معذرت می‌خواهم» و دوباره شروع کن.

توجه به مشکلات دیگران و مقاوم سازی

توجه به مشکلات دیگران، آدم را مقاوم می‌کند. آدم بدون مشکل، کجا پیدا می شود؟. همه مردم مشکل داشته و دارند. توجه به مشکلات دیگران، آدم را مقاوم می‌کند. اگر یک استاد دانشگاه، یا یک استاد حوزه، بیاید برای شاگردانش بگوید: «آقا ما زمانی که دانشجو بودیم یا طلبه بودیم، این مشکلات را داشتیم ولی برغم همه ی آن ها، زندگی را ساختیم و موفق هم شدیم». وقتی دانشجویان و طلاب داستان مشکلات او را شنیدند، تحمل سختی ها برایشان آسان می‌شود.

علامه محمدتقی جعفری می‌گفت: «زمان طلبگی، وضع مالی من بد بود. یک روز رفتم چیزی از مغازه‌ی محل بخرم»، گفتم: «نسیه حساب کن تا بعدا پولش را بدهم». او هم گفت: «نسیه نمی دهم. هر وقت پول داشتی بیا بخر».

ازدواج و مقاوم سازی

ازدواج، عامل مقاوم سازی است. قرآن می فرماید: «همسر برای انسان، موجب سکینه و آرامش است./روم/۲۱». جوانی که همسر ندارد، مثل نخی است که در هوا است. وقتی باد می‌آید، این نخ به این طرف و آن طرف می رود. اما وقتی همسر دارد، باید غروب خانه بیاید. خانم او، حاضر و غایب می‌کند و به جای این که با هر کس و ناکسی رفیق شود، با همسرش گفتگو می‌کند. این همسر، آرام بخش است.

دوست خوب و مقاوم سازی

دوست خوب، آرام بخش است. رفیق شایسته، اشکالات شما را اصلاح می کند. جلوی تندروی و بلند پروازی تان را می گیرد و آدمی را از خطرات حفظ می کند.

غذای حلال و مقاوم سازی

لقمه‌ی حلال، در مقاومت انسان، اثر دارد. آدمی که لقمه‌ی حلال بخورد، ایمانش تثبیت می شود. چون قرآن می فرماید:«کُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ/غذای طیِّب و پاک بخورید» بعد می‌گوید: «وَ اعْمَلُوا صالِحا/ آنگاه موفق می شوید که کار شایسته انجام دهید/مومنون/۵۱» . اگر بنزین بود، ماشین راه می‌رود. اگر نفت در ماشین بریزید، حرکت نمی کند.

مشورت و مقاوم سازی

مشورت، آدم را مقاوم می‌کند. گاهی وقت‌ها که انسان مشورت نمی‌کند، سر خود یک تصمیمی می‌گیرد، ممکن است بی‌گدار به آب بزند. برخی اوقات، کسی یک تصمیم خطرناکی می‌گیرد و آن را اجرا می کند، و یک فامیل را به دردسر می اندازد. ولی وقتی مشورت می‌کند، مشکلش حل می‌شود. مخصوصا اگر مشاور، فرد عاقلی باشد، انسان را نجات می دهد.

کار و مقاوم سازی

کار کردن، عامل مقاوم سازی است. بانو اُمُّ السَّلمه، همسر پیامبر(ص) بود و کار می‌کرد. گفتند: «تو زن پیامبری، دیگر چرا کار می‌کنی؟» ، فرمود: «اگر آدم بیکار باشد، فتنه می‌کند. چه مرد باشد یا زن».

کارکردن، آدمی را می سازد و هم جلوی بسیاری از فتنه ها را می گیرد. شخصی، همسر ناسازگاری داشت که همیشه با هم در حال دعوا بودند. اطرافیان گفتند: «طلاقش را بده». گفت: «کارم زیاد است، فرصت نمی کنم». یعنی اگر کسی کار داشته باشد، دیگر وقت نمی کند سراغ مسایل جزیی و پیش پا افتاده برود.

تولی و تبری و مقاوم سازی

تولّی و تبّری، یعنی این که آدم دوستان خوبی داشته باشد و از رفقای بد، پرهیز نماید. حدیث داریم اگر در جلسه‌ای حرف بیهوده می‌زنند، بلند شوید و از آنجا بیرون بروید. نشستن در چنین جلساتی، مثل حضور در اتاق پر از دود است. اگر درب را باز نکنید تا دود بیرون برود، دود در حلق شما می‌رود.

تفریح سالم و مقاوم سازی

تفریح سالم، عامل مقاوم سازی است. اگر تفریح سالم و درست و همراه با صرفه جویی نداشته باشیم، دچار مشکل می شویم. تفریح به اندازه، مناسب، به موقع و بدون اسراف، موجب می شود که انسان همیشه سرحال و شاداب بماند.

پی نوشت:

درس هایی از قرآن/محسن قرائتی/با تصرف کامل.