گفتگو با مديركل صداوسيماي مركز گيلان :
گویش محلی مهم‌ترین عامل موفقیت شبکه باران
گیلانیان : محسن نصرپور متولد سال ۱۳۴۸و کارشناس ارشد مدیریت دولتی از مرکز آموزش عالی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است. او در سازمان صداوسیما مسوولیت‌هایی چون مشاور معاونت امور مجلس و استان‌ها، مدیر امور عمومی امور مجلس و استان‌ها، مدیرکل صداوسیمای مرکز کیش داشته و از اردیبهشت ۱۳۸۷ مدیرکل صداوسیمای مرکز گیلان است. در ضمن خارج از صداوسیما در نهادهایی مانند اداره کل تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش و پرورش و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) هم فعالیت داشته است. فرصتی دست داد تا با مدیرکل صداوسیمای مرکز گیلان گفتگویی را درخصوص وضعیت برنامه‌سازی در مرکز گیلان و میزان مخاطبان این شبکه انجام دهیم.
شما می‌دانید که صداوسیمای مرکز گیلان از چه تاریخی آغاز به کار کرده است؟
صدای مرکز گیلان از جمله قدیمی‌ترین مراکز رادیویی کشور است که فعالیت آن در سال ۱۳۳۴ آغاز شده و با گسترش دامنه فعالیت رادیو و به دنبال آن بهره‌گیری از هنرمندان موسیقی و تئاتر گیلان، در اواخر سال ۱۳۳۷ با افزایش قدرت فرستنده، مناطق بیشتری از شهرستان رشت و حومه زیر پوشش صدای مرکز گیلان قرار گرفته‌اند. با راه‌اندازی شبکه استانی صدای مرکز گیلان در سال ۱۳۷۵ برنامه‌های محلی از هنگام اذان صبح شروع و تا ساعت ۲۴ پخش می‌شود.
فرستنده تلویزیونی مرکز گیلان نیز ابتدا در سال ۱۳۵۰ با پخش برنامه‌های شبکه اول تلویزیون در ایستگاه تلویزیونی زیباکنار راه‌اندازی شده و با گسترش و توسعه تدریجی، در سال ۱۳۷۷ سیمای مرکز گیلان تحت‌نام شبکه باران افتتاح شد که بیش از ۹ ساعت برنامه در روز پخش می‌کند.
به نظر می‌رسد صداوسیمای مرگز گیلان با این سابقه، موفقیت‌های مختلفی را هم به‌دست آورده باشد؟
بله، تعداد جوایز در ۱۷ دوره جشنواره مراکز شامل سیما ۹۰ جایزه، صدا ۵۳ جایزه، خبر ۲۰ جایزه، موسیقی ۴۶ جایزه و پژوهش ۸ جایزه بوده که جمعا مرکز گیلان ۲۱۷ جایزه کسب کرده و در سال ۱۳۷۹ تندیس موسیقی برتر مراکز و در سال ۱۳۸۲ تندیس مرکز برتر و تندیس سیمای برتر و تندیس خبر برتر و در سال ۱۳۸۴ تندیس سیمای برتر و در سال ۱۳۸۸ تندیس سیمای برتر را هم در بین مراکز ۳۲گانه کسب کرده است. البته سایت اینترنتی مرکز گیلان هم در سال‌های اخیر به صورت مستمر در سطح مراکز، سایت برتر انتخاب شده است.
شاید یکی از دغدغه‌های مدیران کل مراکز، تهیه برنامه‌های فاخر و ماندگار در عین حال مخاطب پسند است شما در این زمینه موفق بوده‌اید؟
یکی از مهم‌ترین انتظاراتی که از رسانه محلی در گیلان وجود دارد، پاسخگویی این رسانه به مطالبات مردم و بخصوص فرهیختگان این استان در زمینه ساخت برنامه‌های فاخر است. استان گیلان به‌عنوان یکی از استان‌های طراز اول کشور در زمینه‌های علمی و فرهنگی دارای ظرفیت‌های فکری، فرهنگی و نیز زیبایی‌شناسی فراوانی درخصوص برنامه‌های تولیدی است که بخوبی قابلیت پخش در شبکه‌های سراسری را دارند. از این‌رو مرکز گیلان خود را همواره ملزم به ایفای رسالت خود در این جهت می‌داند و تعداد جوایزی که در جشنواره‌های مختلف از سوی مرکز گیلان کسب می‌شود، شاهدی براین مطلب است. تله‌فیلم‌های بارون با بارون فرق داره، سقوط، لوتکا، افرا و همچنین سریال‌های آواز چیکا، آوازهای گمشده و نیز عروسکی گیل‌آباد، سیا گالش و نیز مستندهای بازگشت پرنده مهاجر، نویز، پروانه سفید درختان و همچنین برنامه‌های رادیویی آل بویه، گره، سرداران سبز، آقا دار و خواهر امام از جمله برنامه‌های تولید شده سال‌های اخیر مرکز گیلان هستند که موفق به کسب تندیس سیمای برتر این مرکز در جشنواره هفدهم شده‌اند. در ضمن امسال نیز مرکز گیلان، تولید برنامه‌های خوب و متنوعی را در دست اقدام دارد که عبارتند از: مستند رادیویی گیل‌لو، نمایش رادیویی افسانه‌های گیلان، نمایش رادیویی روزهای سپری شده سپیدرود، نمایش رادیویی یاران میرزا، نمایش رادیویی سرگیجه، نمایش رادیویی دایره جنایی و نیز برنامه‌های تلویزیونی فک خزر، مسافر سفیدرود، زیتون، جاذبه‌های گیلان، اسب کاسپین، گاهی به آسمان نگاه می‌کنم، گیاهان دارویی، پرستوهای زخمی، رمضان در گیلان، داستانی آغاز و سریال‌های عاقل محله و مثل‌ها.
پوشش شبکه‌های مختلف چگونه است؟ شما از نظر دریافت و ارسال برنامه مشکلی ندارید؟
شبکه اول سیما با ۹۸ درصد، شبکه ۲ با ۹۵ درصد، شبکه ۳ با ۹۵ درصد، شبکه ۴ با ۸۷ درصد و شبکه باران (استانی) با ۹۰ درصد پوشش مناسبی داشته‌اند. شبکه‌های رادیویی، شبکه سراسری صدا با ۹۵درصد، شبکه محلی استانی با ۱۰۰ درصد، شبکه جوان با ۸۰?درصد از پوشش بسیار خوبی نیز برخوردار هستند.
شبکه باران توانسته چنددرصد مخاطبان را جذب کند؟
از مجموع پاسخگویان، ۲۸ درصد در فصل بهار برنامه‌های شبکه استانی صدا را گوش کرده‌اند و ۶۸درصد برنامه‌های سیما (شبکه باران) را تماشا کرده‌اند.
برای حفظ مخاطبان فعلی و جذب مخاطب جدید چه راهکارهایی دارید؟
مهم‌ترین راهکار برای افزایش مخاطبان، جلب اعتماد حداکثری مردم است. واقعیت این است که مردم تمایل دارند رسانه محلی، آیینه تمام نمای واقعیات زندگی جاری آنها باشد و در عین حال افق‌های روشن و امیدبخشی را نیز در مقابل آنها قرار دهد. تنها در این صورت است که مردم رسانه را متعلق به خود خواهند دانست. به نظر می‌رسد به‌هرمیزان که این برداشت در مرکز گیلان نهادینه شود به‌همان مقدار نیز در افزایش ارتباط میان رسانه و مخاطبان آن، قدم‌های اساسی برداشته خواهد شد. براین اساس تقویت ابعاد بومی رسانه، عامل بسیار مهمی در تقویت جایگاه رسانه در میان مردم محسوب می‌شود که اگر بخوبی از این عامل بهره‌برداری شود، می‌تواند موقعیت بی‌بدیلی را در رقابت با شبکه‌های دیگر، نثار مرکز گیلان کند.
در استان‌ها نیروی خلاق زیاد است. اما از آنها درست بهره‌برداری نمی‌شود. یکی از گلایه‌های آنها هم همین مساله است. شما چه راهکاری در این باره دارید؟
در واقع حضور نیروهای فرهیخته یکی از ویژگی‌های بارز استان است که بهره‌گیری از این ظرفیت سرشار می‌تواند موجبات غنی شدن هرچه بیشتر تولیدات مرکز گیلان را فراهم کند که از نظر من این امر مستلزم انجام ۲ فرآیند مرتبط با یکدیگر است. ۱ـ شناسایی افراد توانمند استان ۲ـ برقراری ارتباط ارگانیگ میان این افراد با رسانه محلی.
نیروی خلاق را چطور شناسایی می‌کنید؟
درخصوص شناسایی افراد خلاق و فرهیخته استان از شیوه‌هایی همچون طرح فراخوان و نیز استعلام از نهادهای ذی‌ربط استفاده می‌شود. گفتنی است که در این زمینه تاکنون گام‌های اساسی درجهت تشکیل بانک اطلاعات هنرمندان و پژوهشگران در مرکز گیلان برداشته شده و همچنین طرح‌هایی به شکل دادن فراخوان برای جذب مجریان و نویسندگان رادیو و تلویزیون در دست اقدام است.
تا چه اندازه اتاق فکر درمرکز مورد حمایت قرار می‌گیرد، آیا برنامه‌ها براساس مصوبات اتاق فکر تهیه می‌شوند؟
اتاق فکر در واقع یکی از عرصه‌هایی است که می‌تواند جایگاهی برای عملی ساختن برقراری ارتباط ارگانیک میان نخبگان استان با فرآیند برنامه‌سازی رسانه محلی باشد که البته این امر مستلزم استفاده بهینه از جمع کثیر نخبگان استان و بهره‌برداری از نظرات کارشناسانه آنان در چارچوب موازین صداوسیماست. اعتقادم براین است که شرط ثمربخشی اتاق فکر در گرو نظارت دقیق بر اجرای موثر مصوبات آن برای برنامه‌سازی است، به‌گونه‌ای که برنامه‌های تولیدی به نحو قابل ملاحظه‌ای برخوردار از پشتوانه فکری و کارشناسی باشند. تلاش می‌شود تا چنین نظارتی از طریق سازوکارهای تعبیه شده در واحد اطلاعات و برنامه‌ریزی به‌صورت منسجم و مستمر اعمال شود و گزارش آن به مدیر مرکز ارائه شود.
یکی از سیاست‌های سازمان برای شبکه‌های استانی تقویت بومی گرایی است. برنامه‌های مرکز تا چه اندازه توانسته در این زمینه موفق باشد؟
تصور می‌شود که یکی از مهم‌ترین علل روی‌آوردن مردم استان به رسانه محلی در مقایسه با شبکه‌های دیگر که در نتایج نظرسنجی‌های ادواری مشهود است، همین رویکرد بومی‌گرایی مرکز گیلان است. در واقع مرکز گیلان با استفاده مناسب از گویش محلی و نیز بهره‌برداری از جاذبه‌های طبیعی و دیگر قابلیت‌های استان در فرآیند برنامه‌سازی توانسته به میزان زیادی علاقه و رغبت مردم گیلان را به سوی خود جلب کند. شاید درخواست‌های فراوانی که از سوی گیلانی‌هایی که در مناطق دیگر کشور و جهان سکونت داشته و همواره خواستار ماهواره‌ای شدن شبکه باران بودند را بتوان به عنوان شاهدی برموفقیت مرکز گیلان در تقویت شاخصه‌های بومی تولیدات آن محسوب کرد.
اولویت‌های شما در تولید برنامه‌های صداوسیما و خبر چیست؟
البته اولویت‌های کلان در سیاست‌های افق رسانه مشخص شده و محورهای اساسی کار نیز شامل دین، اخلاق، امید و آگاهی هستند. در عین حال در همین زمینه کلی، از نگاه من مهم‌ترین اولویت رسانه محلی، نوعی برنامه‌سازی است که منجر به رشد و توسعه همه جانبه استان در جهات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شود.
تا چه اندازه نظرات مخاطبان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؟
در این خصوص از شیوه‌های متنوعی بهره‌برداری می‌شود. انجام نظرسنجی‌های منظم و ادواری یکی از مهم‌ترین آنهاست. در عین حال تلفن‌های متعددی که از سوی مردم به روابط عمومی می‌شود، ضمن انعکاس آنها به معاونت‌های مرکز، همچنین برای جمع‌بندی به واحد آموزش و پژوهش مرکز نیز ارسال می‌شود. در ضمن سایت اینترنتی مرکز نیز در این خصوص فعال است.
تعامل شما با ارگان‌های دولتی و غیردولتی در استان چگونه است و به نظر شما چطور می‌توان از ظرفیت‌های مختلف استان در تولید برنامه کمک گرفت؟
رسانه ملی، وظیفه اصلی خود را در طرح مناسب انتقادات و درخواست‌های برحق مردم و در کنار آن، انعکاس منصفانه خدمات ارگان‌های مختلف می‌داند. از این‌رو تلاش می‌کند در نقطه تعادل این دو جریان قرار بگیرد، بنابراین کوشش رسانه مبتنی برایجاد روابط و حسن تفاهم با حفظ حیطه‌های مستقل صداوسیما و با هدف کلی پیشبرد امور استان به بهترین شکل ممکن است.
شما برای ارتقای برنامه‌سازی در مراکز چه پیشنهادی دارید؟
درخصوص ارتقای برنامه‌سازی به نظر می‌رسد که ۲ روند به موازات یکدیگر باید مورد توجه قرار گیرند:۱ـ توجه به نیروهای کیفی مرکز در تمامی سطوح و تقویت حضور موثر آنها در جریان تصمیم‌گیری و نیز برنامه‌سازی همراه با تمهیداتی برای به روز نگه داشتن اطلاعات و مهارت‌های آنها ۲ـ افزایش ارتباط مستمر و نهادینه با افراد فرهیخته و کانون‌های فرهنگی و هنری استان و بهره‌گیری از توانمندی آنان.
در پایان اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.
از ویژه‌نامه «قاب کوچک» تشکر می‌کنم که به انعکاس فعالیت‌های تولید در مراکز استان‌ها می‌پردازد. همچنین در دنیای کنونی که یکی از عناصر اصلی آن رقابت است، فرصت‌ها بسرعت در حال گذار هستند و رسانه صداوسیما به عنوان یک رسانه با تعلقات دینی، ارتقا و توفیق خود را با کیفیت گرایی و اعتدال‌گرایی تضمین خواهد کرد.
بهترین شبکه استانی
خیر … تان با این خبر کجا نشان داده شده که گویش محلی باعث پیشرفت شبکه شده است ؟
درود. گیلان دارای تاریخ کهن و تقویم گیلکی است چرا پس از اخبار تقویم های شمسی و قمری خوانده می شود ولی تقویم گیلکی خوانده نمی شود . چرا برای حمایت از زبان گیلکی کارتون هایی با دوبله گیلکی ساخته نمی شود . مگه زبان مردمان گیلان گیلکی نیست؟