گیلانیان : یک کارشناس مسائل خاورمیانه درباره آینده اسد گفت: «نباید احتمال یک کودتا یا حذف فیزیکی را از نظر دور داشت، اما به نظر من این برنامه از سوی آمریکا طرح ریزی نخواهد شد؛ چون آنها تاکنون نتوانستند جایگزینی برای اسد مشخص کنند و سقوط اسد در شرایط کنونی به معنای از هم پاشیدگی سوریه و عدم امکان کنترل آن است و این شرایطی نیست که آمریکایی ها به آن تمایلی داشته باشند.»
مرتضی نعمت زاده رایزن فرهنگی پیشین ایران در سوریه گفت: «واقعیت این است که درباره شرایط میدانی سوریه می توانیم بگوییم که در حال حاضر دولت سوریه پیشروی نیروهای مسلح مخالف را متوقف کرده و بعضی مناطق را هم از آنها بازپس گرفته است؛ اما نمی توانیم بگوییم معادله قدرت به لحاظ نظامی در داخل سوریه به نفع نظام اسد تغییر کرده است.»
وی ادامه داد: «در مجموع باید گفت نظام سوریه بر شهرها تسلط دارد و هیچ شهر مهمی در اختیار مخالفان نیست؛ اما مخالفین بر برخی مناطق روستایی و حاشیه شهرها تسلط دارند که البته فاقد ارزش استراتژیک است و به همین دلیل مخالفین نتوانستند اقدام به تشکیل دولت کنند؛ چون سرزمینی در اختیار آنها نیست.»
وی افزود: «بنابراین به لحاظ میدانی می توان گفت تا حدی اوضاع به نفع نظام سوریه است؛ اما این برتری نظامی به صورتی نیست که قادر به یکسره کردن بحران و از بین بردن مخالفین باشند.»
نعمت زاده با بیان اینکه قطعا شرایط میدانی قادر نیست به شرایط بحرانی پایان دهد، کما اینکه تاکنون این امر انجام نشده است، گفت: «تنها راه حل بحران در رویه سیاسی و گفتگوهای دیپلماتیک است.»
وی ادامه داد: «مشکلی که اکنون گفتگوهای سیاسی با آن مواجه است دو چیز است. یکی وجود پیش شرط هاست که مانع چنین گفتگوهایی می شود. یعنی از یکسو مخالفین شرط کنارگذاشتن اسد قبل از گفتگو را مطرح می کنند و از سوی دیگر حامیان اسد شرط گفتگو با حضور اسد را مطرح می کنند.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار کرد: «به اعتقاد من راه حل میانه ای که وجود دارد این است که آینده بشار اسد را در داخل گفتگوها قرار دهند. به این معنا که این مسئله یکی از موضوعات گفتگو باشد که این امر می تواند یک راه حل میانه ای برای آغاز گفتگو باشد.»
وی ادامه داد: «اما مشکل دوم بحث پافشاری طرفین بر مطالبات حداکثری است که این موضوع نیز مانع گفتگوها می شود؛ در حالی که در عمل مطالبات حداکثری نمی تواند راه به جایی ببرد و طرفین باید توقعات خود را کم کرده و به مطالبات حداقلی بسنده کنند.»
وی تاکید کرد: «بنابراین راه حل میدانی برای سوریه وجود ندارد و لازمه راه حل سیاسی نیز تغییر و تحولاتی است که باید در پیش شرط ها و مطالبات طرفین بوجود بیاید.»
نعمت زاده در پاسخ به این سوال که آیا حمله چند روز پیش جنگنده های اسرائیلی به حومه دمشق می تواند آغازی بر عملیات خارجی علیه نظام اسد باشد؟، گفت: «من معتقد نیستم که اتفاق چند روز پیش مقدمه حمله بزرگتری علیه سوریه باشد؛ چرا که اگر حمله بزرگتری در دستور کار بود، این حمله اسرائیل اتفاق نمی افتاد.»
وی ادامه داد: «من حتی معتقدم حمله اسرائیل هرچند حکایت از ضعف و فروپاشی درونی در میان جهان عرب دارد که اسرائیل به خود جرات می دهد مقررات بین المللی و حق حاکمیت ملی یک کشور عرب را نقض کند و به تجاوز نظامی دست بزند؛ اما در عین حال این اتفاق به نوعی حکایت از ناامیدی اسرائیل از روند عملکرد گروههای مسلح علیه نظام سوریه دارد.»
نعمت زاده درباره دلیل حمله هوایی اسرائیل به سوریه گفت: «این اقدام در درجه اول نوعی واکنش به شکست سیاسی از سوی اسرائیل محسوب می شود؛ زیرا متوقف کردن نیروهای مسلح مخالف سوریه و در عمل شکست آنها، شکست اسرائیل هم به حساب می آید که به نوعی منجر به باقی ماندن اسد در عرصه قدرت می شود که به معنای استمرار روند مقاومت در منطقه و به نوعی پیروزی ایران بر جریانی بود که در صدد شکستن جبهه مقاومت بود.»
وی تصریح کرد: «بنابراین رفتار اسرائیل یک نوع رفتار ضد مقاومت و انتقام جویانه بود؛ کما اینکه اسرائیل مدعی بود مرکز پژوهشی - نظامی مورد هدف قرار گرفته به حزب الله لبنان کمک می کرد. این مسئله نشان می دهد اسرائیل، مقاومت را در این مسئله نشانه گیری کرده و دولت سوریه را از زاویه مقاومت مورد هدف قرار می دهد.»
وی افزود: «علاوه بر این اسرائیل نیاز دارد به نوعی قدرت بازدارندگی خود را به دلیل نیازهای داخلی و منطقه ای مورد تاکید قرار دهد. در واقع با نوعی فضاسازی روانی از طریق اینگونه اقدامات که قبلا در جنگ غزه شاهد آن بودیم و اکنون در سوریه؛ به دنبال این هدف می باشد.»
وی تاکید کرد: «اما اینکه این اقدام با بحث حمله به سوریه ارتباط داشته باشد با توجه به اینکه توافق بین المللی درباره آن وجود ندارد منتفی است.»
نعمت زاده در پاسخ به این سوال که آیا اینگونه حملات از سوی اسرائیل به سوریه دیگر اتفاق نمی افتد؟، گفت: «ممکن است این حملات تکرار شود، چون هیچگونه واکنش جدی از سوی سوریه در برابر این حمله اتفاق نیفتاد. اسرائیل متاسفانه خود را پایبند به مقرارت بین المللی نمی داند و نباید وقوع اینگونه اقدامات را از آن بعید دانست، هرچند احتمال آن ضعیف باشد.»
نعمت زاده در پاسخ به این سوال که آیا این امکان وجود دارد با توجه به اینکه موضوع اصلی اختلاف در حل بحران سوریه شخص اسد و آینده وی می باشد، سرویس های اطلاعاتی غربی اقدام به حذف فیزیکی وی کنند؟، گفت: «به نظر من در حال حاضر آمریکا تمایلی به حذف اسد ندارد؛ زیرا فعلا جانشینی برای نظام اسد پیش بینی نکرده است.»
وی ادامه داد: «البته نباید احتمال یک کودتا یا حذف فیزیکی را از نظر دور داشت، اما به نظر من این برنامه از سوی آمریکا طرح ریزی نخواهد شد؛ چون آنها تاکنون نتوانستند جایگزینی برای اسد مشخص کنند و سقوط اسد در شرایط کنونی به معنای از هم پاشیدگی سوریه و عدم امکان کنترل آن است و این شرایطی نیست که آمریکایی ها به آن تمایلی داشته باشند.»
منبع : فرارو
