گیلانیان : درحالی که دانشگاه های آزاد اسلامی سایر استان ها بر افزایش کیفیت علمی و بالندگی روزافزون خود در تلاش اند و  پس از سه دهه فعالیت از بسیاری از مشکلات ابتدایی، نظیر تأمین فضای مناسب برای تحصیل دانشجویان و تدریس هیأت علمی مورد نیاز رهایی یافته اند، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با بحرانی فراگیر و فزاینده روبه روست که به منظور تنویر افکار عمومی و ایجاد فضای گفت وگو برای تصمیم سازی بهتر، این موضوع را به بحث می گذاریم.

از آن جا که کار اجرایی در استان گیلان از ویژگی های خاص خود برخوردار است و همیشه عده ای درصدد تخریب و حذف رقبا هستند و گفت وگو و مصالحه در عرصه اجرایی گیلان غائب است، تعیین رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت به کلاف سردرگمی تبدیل شده است که تا کنون بیش از سه ماه از این وضعیت می گذرد و در این نوشتار درنظر داریم با نقد شرایط پیش آمده، در یافتن راه حلی منطقی [کمکی] به مسئولان تصمیم گیری [کرده باشیم].

در آبان ماه امسال طی سناریویی از سوی شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 17، بدون اطلاع نماینده محترم ولی فقیه و امام جمعه رشت، فردی به عنوان جانشین نامبرده معرفی گردید که با مخالفت های صورت گرفته، حکم فرد معرفی شده یکشبه ابطال شد و دانشگاه علاوه بر این که رئیس خود را از دست داد، با سرپرستی رئیس منطقه 17 دانشگاه آزاد اسلامی (دکتر محمدحسین سرورالدین) اداره می شود تا رئیس جدید تعیین گردد.

 شایان ذکر است، دکتر محمدحسین سرورالدین، 62 ساله، اهل تبریز و استاد شیمی تجزیه دانشگاه تبریز که سابقه ریاست دانشگاه تربیت معلم تبریز، دانشگاه تبریز، منطقه ۲ و ۱۳ دانشگاه آزاد اسلامی، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، سازمان سنجش و آموزش کشور و دبیری جامعه اسلامی دانشگاهیان استان آذربایجان شرقی را در کارنامه فعالیت های اجرایی خود دارد، 30 اردیبهشت ماه سال جاری همزمان با مسئولیت ریاست سازمان سنجش و آموزش کشور، با حکم رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به سمت ریاست منطقه 17 این دانشگاه به مدت دو سال منصوب شد. وی در 27 خرداد ماه از مسئولیت سازمان سنجش و آموزش کشور استعفا کرد و 9 آبان ماه نیز با حفظ سمت، سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت شد.

پس از این ناکامی، بار دیگر تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حمایت از دبیر منطقه (دکتر علیرضا اقدامی معافی) سعی کردند که با ریاست ایشان بر دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، وی را بر منصب جدیدالتأسیس دبیری هیأت امنای استان گیلان نیز بنشانند (رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دوم بهمن ماه به استناد بند ۲ ماده ۱ مصوبه "ترکیب و وظایف و اختیارات هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی" شورای عالی انقلاب فرهنگی، با صدور احکامی، رؤسا (سرپرستان) بزرگترین واحد دانشگاه آزاد اسلامی هر استان را به عنوان دبیران هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی منصوب نمود)¹ که با به نتیجه نرسیدن این سناریو، رئیس منطقه با طراحی سناریویی جدید، درنظر دارد همشهری آذربایجانی خود (دکتر بهروز دانشیان) را از واحد لاهیجان به واحد رشت منتقل نماید و در این راستا تلاش می کند تا حمایت نهادهای مسئول دانشگاه را نیز به این تصمیم رهنمون سازد.

بر همین اساس وی در جلسه ماه گذشته هیأت امنای دانشگاه، رؤسای واحدهای لاهیجان و رودبار را به عضویت هیأت امنای استانی دانشگاه درآورد (رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دوم بهمن ماه به استناد بند 11 ماده ۱ مصوبه "ترکیب و وظایف و اختیارات هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی" شورای عالی انقلاب فرهنگی، با صدور احکامی، رؤسای واحدهای منتخب برای عضویت در هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی که پس از رأی گیری توسط رؤسای واحدهای هر استان مشخص شدند را منصوب کرد) و زمینه های ارتقاء همشهری خود را فراهم نمود، که ایکاش گیلانیان نیز از این مودت و هم سویی درس می گرفتند؛ همکاری و مساعدتی که گیلانی ها در همکاری با هم از آن دریغ می کنند و در نتیجه [دیگران] به سادگی بر امورات گیلانیان مسلط می [شوند].

اکنون چگونه نماینده محترم ولی فقیه و امام جمعه رشت که از حامیان بومی گرایی در مدیریت اجرایی استان گیلان است، با این تصمیم روبه رو خواهد شد، معلوم نیست! متأسفانه در دوره مدیریت رئیس منطقه 17 دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت مشکلاتی برای دانشجویان و خانواده های گیلانی ایجاد شد که جا دارد سازمان مرکزی دانشگاه با توجه به این بازخوردها، نسبت به اخذ تصمیم درست در این خصوص اقدام نماید.

از آن جا که متأسفانه نشانه هایی از جلب موافقت مسئولین استان گیلان و سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی با این تصمیم رئیس منطقه وجود دارد، نظر مراجع تصمیم گیرنده را به موارد شرح زیر برای تصمیم گیری بهتر درخصوص دانشگاه آزاد اسلامی گیلان جلب می نماییم:

1- طی این مدت، سرپرست دانشگاه تصمیماتی اتخاذ نموده است که نشان دهنده ناآشنایی با فرهنگ و تمدن گیلانی است:

الف) تصمیم درخصوص اجباری کردن استفاده از چادر به وسیله کارکنان واحد رشت و سایر واحدهای دانشگاهی استان که با تهدید در یک سخنرانی عمومی در آبان ماه و سپس پرداخت کارت هدیه خرید چادر برای کارکنان دانشگاه صورت گرفت. (البته این مورد بعداً در مصاحبه ایشان با رسانه ها اختیاری اعلام شد، ولی کارکنان دانشگاه تهدید شدند که در صورت سرپیچی، به کمیته انضباطی معرفی خواهند شد). در صورتی که بانوان شاغل در واحد رشت که بعضاً چادری نیز هستند، از حجاب و متانت کاملی برخوردارند و این مسأله موجب احساس توهین و ناراحتی بسیاری از بانوان شاغل و خدوم دانشگاه شده است.

ب) تصمیم درخصوص جداسازی جنسیتی دانشجویان و راه اندازی یکی از نخستین دانشگاه های جنسیتی کشور در استان گیلان و سپردن ریاست دانشکده پردیس خواهران به همسر دبیر منطقه ( ... ) که این موضوع در روزهای 25 و 26 آذر ماه با اعتراض و تحصن دانشجویان رشته پرستاری مواجه شد و رئیس دانشگاه نسبت به اصلاح آن تصمیم، اقداماتی را انجام داد و ظاهراً از سوی نهادهای ناظر و سازمان مرکزی نیز مورد شماتت قرار گرفت.

ج) تخریب محوطه دانشگاه با قطع درختان قدیمی که بعضاً محل نشستن دانشجویان بود که این موضوع نیز از سوی دانشجویان با انتقادات بسیاری روبه رو شده است.

د) عدم حضور متناوب در دانشگاه و ایجاد بی انگیزگی و رخوت در فعالیت های کارکنان و معاونان دانشگاه.

هـ) کاهش و افزایش حق جذب برخی از اساتید دانشگاه بدون اعلام ملاک های این اقدام.

2- سرپرست دانشگاه طی سه ماه گذشته عملکرد مثبتی چون گسترش مسجد دانشگاه داشته است، اما آن چه که مورد نظر این نوشتار است، روزمرگی حاکم و تصمیمات آنی و بدون مشورت وی درخصوص بزرگترین دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان و نخستین دانشگاه آزاد اسلامی کشور است که در مواقع حساس می تواند سبب بحران در دانشگاه شود.

3- با عنایت به هیأت امنایی شدن مناطق دانشگاه آزاد اسلامی و اختیارات وسیعی که این هیأت ها دارند، به نظر می رسد تجدید نظر در تصمیم گیری های شتابزده و غیرکارشناسانه در بالندگی علمی استان گیلان نیز مؤثر باشد.²

4- استان گیلان از هیأت علمی بومی توانمندی برخوردار است که شایسته است به منظور ارج گذاری به داشته های خود از این ذخائر ارزشمند برای ریاست واحد رشت استفاده شود.

5- متأسفانه هنوز دانشگاه آزاد اسلامی مرکز استان از فضای ساختمانی مناسبی برای فعالیت چند هزار دانشجو و چند صد استاد خود بی بهره است و رئیس جدید می بایست این نقص بزرگ را برطرف نماید.

6- عدم گسترش رشته های تحصیلات تکمیلی و بی توجهی در به کارگیری نیروهای توانمند علمی در سطوح مدیریتی، از دیگر مشکلات دانشگاه است که تدبیری همه جانبه را توسط مدیری شایسته و کارآمد می طلبد.

7- در بسیاری از کشورها، برای تعیین رئیس دانشگاه سعی می شود از اعضای هیأت علمی شایسته و باکفایت آن دانشگاه بهره گرفته شود. اما ظاهراً در این استان هر کسی که در گروه، باند و یا قبیله ما باشد، از امتیازات بیشتری برای ریاست برخوردار است! به خصوص این که شنیده شده است، رئیس منطقه 17 دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با شصت سال سن به تازگی پیگیر عضویت در هیأت علمی واحد لاهیجان هستند!

امید است موارد برشمرده مورد توجه اعضای هیأت امناء استان گیلان و مسئولین سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی قرار گیرد و در انتخاب رئیس دانشگاه موارد برشمرده را مورد توجه قرار گیرد تا حقی از فرهیختگان گیلانی تضییع نگردد.

پی نوشت:

1- مصوبه "اصلاح بند (ی) ماده (12) و ماده (21) اساسنامه اصلاحی دانشگاه آزاد اسلامی" که در جلسه 721 مورخ 2 آبان 1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می شود:

بند (ی) ماده 12- انتخاب رئیس بزرگترین واحد مرکز استان به پیشنهاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و انتخاب رئیس واحدهای دیگر استان به پیشنهاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و تأیید هیأت امنای استان می باشد.

ماده 21- عضویت در هیأت مؤسس و هیأت امناء دانشگاه قائم به شخص است و قابل واگذاری به غیر نیست.

2- مصوبه "ترکیب و وظایف و اختیارات هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی" که در جلسه 721 مورخ 2 آبان 1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می شود:

ماده 1- ترکیب اعضای هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی:

1- رئیس دانشگاه آزاد اسلامی یا نماینده تام الاختیار وی به عنوان رئیس هیأت امنای استانی

2- رئیس بزرگترین واحد مرکز استان به عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان و دبیر هیأت امنای استانی

3- امام جمعه مرکز استان

4- استاندار

5- نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری

6- نماینده وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

7- نماینده رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها

8- نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی با معرفی دبیرخانه شورا

9- چهار نفر از شخصیت های برجسته علمی و فرهنگی استان به انتخاب رئیس دانشگاه آزاد اسلامی

10- دو نفر از شخصیت های برجسته علمی و فرهنگی استان به انتخاب هیأت امنای مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی

11- دو نفر از رؤسای واحدهای استانی به انتخاب رؤسای واحدهای استان

تبصره 1- جلسات هیأت امنای استانی با حضور حداقل 10 نفر از اعضای فوق رسمیت دارد و تصمیم ها با رأی حداقل 7 نفر از اعضای حاضر به تصویب می رسد. در صورت حضور بیش از 10 نفر از اعضاء، ملاک اعتبار مصوبات، رأی اکثریت اعضای حاضر خواهد بود.

تبصره 2- در هنگام تصمیم گیری برای هرکدام از واحدهای استانی، رئیس آن واحد می تواند با حق رأی در جلسه هیأت امنای استانی شرکت نماید.

تبصره 3- عضویت در هیأت امنای استانی قائم به شخص است و قابل واگذاری به غیر نیست.

تبصره 4- احکام اعضای هیأت امنای استانی برای یک دوره چهار ساله توسط رئیس هیأت امنای استانی صادر خواهد شد. انتخاب مجدد آنان بلامانع است.

ماده 2- وظایف و اختیارات هیأت امنای استانی دانشگاه آزاد اسلامی:

1- تهیه و تدوین برنامه و طرح جامع میان مدت و بلند مدت واحدهای دانشگاهی مستقر در استان

2- تهیه و تصویب ساختار تشکیلاتی و آیین نامه های مالی و اداری هر واحد دانشگاهی مستقر در استان

3- تعیین خزانه دار برای هر واحد دانشگاهی مستقر در استان و همچنین تعیین اشخاصی که حق گشایش و برداشت ازحساب های بانکی به نام آن واحدهای دانشگاهی را دارند، با رعایت مقررات و دستورالعمل های مربوطه

4- تعیین حسابرس برای هر واحد دانشگاهی مستقر در استان

5- بررسی و تصویب حساب ها و ترازنامه سالیانه هر واحد دانشگاهی مستقر در استان با توجه به گزارش حسابرسی

6- جذب کمک های مالی و امکانات برای واحدهای دانشگاهی مستقر در استان

7- نظارت بر اجرای صحیح و کامل آیین نامه های مالی و معاملاتی، آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و دانشجویی دانشگاه و مقررات مربوط به اعضاء هیأت علمی و کارکنان اداری و تعرفه حقوق و دستمزد و نظارت بر اجرای صحیح برنامه سالیانه و میان مدت و بلند مدت هر واحد دانشگاهی

8- تصویب تأسیس، توسعه یا انحلال واحدها و مراکز دانشگاهی در استان در چارچوب ضوابط شورای گسترش آموزش عالی وزارتین علوم، تحقیقات و فنآوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

9- تصویب ظرفیت پذیرش دانشجو و نیز پیشنهاد ایجاد رشته های جدید در چارچوب ضوابط شورای گسترش آموزش عالی وزارتین مزبور

10- تصویب تغییر میزان و چگونگی دریافت شهریه دانشجویان واحدهای دانشگاهی استان در چارچوب ضوابط وزارتین مزبور

11- تنظیم و تصویب آیین نامه داخلی هیأت استانی

12- تصویب اخذ وام و تسهیلات با رعایت کامل آیین نامه مالی و معاملاتی دانشگاه

13- تعیین نحوه اداره واحدهای اقتصادی (تولیدی، خدماتی، فرهنگی و ...) در استان تبصره 1- هیأت امنای استانی در انجام وظایف خود موظف به رعایت کلیه قوانین و مقررات مرتبط، از جمله مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و دستورالعمل های وزارتین علوم، تحقیقات و فنآوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد.

تبصره 2- کلیه مصوبات هیأت امناء استانی با تأیید رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ می شود. ماده 3- این مصوبه در 3 ماده و 6 تبصره در جلسه 721 مورخ 02/08/1391 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.

منبع : لاهیک با اندکی دخل و تصرف