گیلانیان : سمنو غذاى بهشتی که تزئین بخش سفره هفت سین است و به عنوان نماینده ای از جهان قدرت بر سفره هفت سین می رود.

یکی از مقدمات مهم و اصلی ایرانیان برای استقبال از سال جدید «سفره هفت سین» است که بطور معمول ساعاتی پیش از تحویل سال نو گسترده شده و سیزدهم فروردین جمع می شود.

عاملی که «نوروز» را از دیگر جشن های ایران باستان جدا کرد و باعث ماندگاری آن تا امروز شد «فلسفه وجودی نوروز» یعنی زایش و نو شدنی است که در طبیعت دیده می شود. نوروز از جشن های باستانی ایران است که چون مبنای آن تازگی بخشیدن به طبیعت و روح انسان است، پایدار ماند و جاودان است.

یکی از ارکان اصلی نوروز، چیدن سفره هفت سین برای جمع شدن بر گرد آن به هنگام تحویل سال است. سمنو یکی از ارکان مهم در این سفره زیبای آریایی و سمبل قدرت و شجاعت است که به غذای مرد آفرین معروف است.

در کشور ما از هزاران سال پیش در دوران باستان، جوانه ها و اهمیت مصرف آنها برای مردم شناخته شده بود. این موضوع به قدری اهمیت داشت که مردم ما استفاده از جوانه گندم را به عنوان یک آیین سنتی همواره به شکل سمنو در آغاز فصل بهار در سفره هفت سین لازم می دانستند.

سمنو را از عصاره جوانه گندم تازه و آرد کامل گندم تهیه مى کنند. سمنو خوشمزه و شیرین است و این در حالى است که به آن هیچ نوع ماده شیرین کننده اضافه نمى کنند. علت شیرینى آن ترکیب عصاره جوانه گندم با آرد کامل است که طعم شیرین به آن مى دهد.

هر کدام از اجزای تشکیل دهنده هفت سین از گذشته های دور تاکنون دلیل خاص خود را برای بودن در این سفره داشته اند. برای سمنو باور عموم مردم در قدیم این بوده است که گندم آن را فروهرها، به جوانه می رسانند و به همین دلیل خوردن آن، قدرت و برتری به ذهن و جسم انسان می دهد.

این غذاى بهشتی که تزئین بخش سفره هفت سین است داروى طول عمر و آرامش اعصاب است که به عنوان نماینده ای از جهان قدرت بر سفره هفت سین می رود. سمنو شیرافزا است از این رو هم براى مادران شیرده و هم به علت مقوى بودن براى زنان باردار بسیار مفید است. از دیگر موارد مفید درمانى سمنو مى توان به اثرات شفابخش آن در درمان سوءهاضمه، نازایى، سختى زایمان، سنگ کیسه صفرا و اختلال صفرا، پادرد، کندى ضربان قلب، ریزش مو، لاغرى، یبوست، واریس، قندخون و دیابت اشاره کرد.

سمنو در سفره هفت سین نماد ثروت، فراوانی و وفور است، چون از جوانه هاى تازه رسیده گندم تهیه مى شود، نماد زایش و بارورى گیاهان است. سمنو غذای ضد پیری و سرشار از ویتامین های B وE، پروتیین از نوع عالی، مواد معدنی، فیبر و مواد مفید دیگر است.

در فرآیند جوانه زدن، ویتامین ها، املاح و پروتئین به مقدار زیادی افزایش می یابد، ولی برعکس کالری و کربوهیدرات آن کاهش می یابد. ضمن اینکه پروتئین های موجود، قابلیت هضم و جذب بهتری پیدا می کنند. غلات و حبوبات فاقد ویتامین C هستند، ولی در هنگام جوانه زدن مقدار زیادی ویتامین C تولید می شود که به علت جذب عناصر موجود در هوا به هنگام جوانه زدن است. جوانه ها مقدار زیادی آب و فیبر دارند که مصرف منظم آنها مانع بروز یبوست می شود.

جوانه ها به خصوص جوانه گندم یکی از منابع غنی پتاسیم و منیزیم هستند. پتاسیم در تحریک پذیری، انتقال و تولید انرژی نقش دارد. مصرف منابع غنی از پتاسیم (میوه ها و سبزیجات) باعث کاهش پرفشاری خون و بیماری های قلبی – عروقی می شود.

در گندمی که جوانه می زند، اسیدهای نوکلییک RNA و DNA که به فراوانی در جوانه گندم وجود دارند در جلوگیری از پیری سلولها بسیار موثرند. سلنیم و منیزیم موجود در جوانه گندم در جلوگیری از انواع سرطان و به خصوص فیبر موجود در آن در پیشگیری از بروز سرطان کولون موثر است.