گیلانیان : داشتن شهری پاک، جنگلی بدون زباله و رودخانه بدون آلودگی سه هدف مهم مدیریت شهری کلانشهر رشت محسوب می شود. برای رسیدن به این اهداف تا وقتی همراهی شهروندان با مدیریت شهری شکل نگیرد و شهروندان برای رسیدن به این اهداف، مشارکتی با شهرداری نداشته باشند رسیدن به آن ها دور از دسترس خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی سازمان پسماند شهرداری رشت، طرح تفکیک از مبدا برای جداسازی زباله های تر و خشک یکی از روش های مورد تایید کار شناسان در سراسر جهان است. با اجرای این طرح زباله های تر برای بدست آوردن کود و یا منبع انرژی و زباله خشک برای بازیافت به عنوان دو منبع اقتصادی شناخته می شوند.
سازمان مدیریت پسماند شهرداری رشت نیز از سال گذشته به طور جدی به اجرای طرح تفکیک از مبدا در شهررشت اقدام کرده است. بعد از گذشت یکسال از اجرای طرح، این سازمان تصمیم گرفت تا با یک طرح فرهنگی شهروندان را به مشارکت در این طرح ترغیب کند. مرتضی عاطفی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری رشت که تاکید فراوانی بر استفاده از هنر برای انتقال مفاهیم به شهروندان دارد نیز هنر نمایش را یکی از زبان های موثر در فرهنگ سازی می داند.
در همین راستا ۲۵ آذر امسال با حضور هنرمندان عرصه تئا تر و سینمای استان گیلان کمپین نمایشی شهر پاک با موضوع تفکیک زباله از مبدا و کاهش تولید زباله در 20 نقطه شهر رشت آغاز شد.
در بخش اول کار۱۵۶ تئا تر که در غالب ۱۲ گروه نمایشی که هر گروه ۱۳ اجرا را در سطح محلات مناطق پنجگانه شهرداری برای شهروندان به نمایش گذاشتند و از روز سه شنبه بیست و یک دی ماه نیز بخش دوم کار آغاز شده است و تا 7 بهمن ادامه خواهد داشت.
صادق رجبی مسئول امور فرهنگی سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری رشت درباره این کمپین توضیح می دهد: هر گروه نمایش در طی دو روز ده نمایش در مناطق یک و سه شهرداری اجرا کرد. در سری دوم اجرا ها سه روزه شد و مناطق دو، چهار و پنج نیز به مکان های نمایش اضافه شدند.
وی اضافه می کند: کار به نوعی تقسیم شد که صبح ها در محلات و بعد ازظهر در علم الهدی اجرا شد و اجراهای خیابان علم الهدی مخاطبان بیشتری داشت.
البته در همین دوره هم سعی شده بود تا در انتخاب زمان و مکان های نمایش بهترین تصمیم گرفته شود. رجبی می گوید: با توجه به تجربیاتی که در دهه اول به دست آوردیم، مکان و زمان برخی نمایش ها را که از قبل پیش بینی شده بود برای بدست آوردن مخاطبان بیشتر تغییر دادیم.
اما کار شناسان سازمان پسماند نیز در کنار هنرمندان تلاش کردند تا کمک بیشتری به نمایش های آموزشی داشته باشند. رجبی با اشاره به گفتگوی کار شناسان با شهروندان می گوید: گاهی بعد از اجرا یک ساعت در محل باقی می ماندیم و با مردم صحبت می کردیم. وی ادامه می دهد ما آموزش چهره به چهره را فراموش نکردیم و همزمان در حین نمایش بروشور، پلاستیک های مخصوص زباله خشک را در بین مردم توزیع می کردیم. البته وی به سرعت اضافه می کند که ما می دانیم که آموزش لحظه ای جواب نمی دهد و کار فرهنگی نیاز به زمان دارد.
وی با بیان اینکه این نمایش ها می تواند مانند شوک عمل کند، می گوید: از اهرم نمایش استفاده کردیم تا ببینیم آیا این شوک در میزان مشارکت شهروندان در طرح ، تغییری به وجود می آورد یا نه.
رجبی با اشاره به محتوای نمایش های اجرا شده توضیح می دهد: بسیاری از این نمایش ها رفتار بد ما را نشان می دهد و در واقع با زبان طنز بدی ها را واکاوی می کنیم و خودمان به خودمان نهیب می زنیم.
وی اضافه می کند: غالب کار ها در بخش دوم با رویکرد طنز خواهد بود. اما این پایان کار نخواهد بود. این رجبی همچنین از اجرای کار برای مخاطبان کودک نیز خبر داد. وی می گوید: بعد از این نمایش ها اجرای کار کودک نیز در مدارس و مهدکودک ها در دستور کار ما خواهد بود.
کاری منحصربفرد در ایران
حمیدرضا علیزاده یکی از کارگردان های کمپین نمایشی شهر پاک است که به همراه دیگر هنرمندان از زبان تئا تر برای انتقال مفاهیم مورد نظر سازمان پسماند استفاده می کند.
وی می گوید: نمایش خیابانی ارتباط خوبی با مردم برقرار می کند و از آدم های عادی تا افراد فرهیخته همه می توانند مخاطب این نمایش باشند.
وی که کارگردانی دو نمایش آقای زباله و زباله گرد ها را در این کمپین ها انجام داده است، بازخور نمایش ها را خوب توصیف می کند و می گوید: واکنش های مردم نشان می داد که توانسته بودند ارتباط مناسبی با نمایش ها داشته باشند.
علیزاده با انتقاد از شیوه خرید و استفاده از چندین پلاستیک در زندگی روزمره می گوید: به همراه گروه نمایشی پلاستیک های مخصوص جمع آوری پسماند خشک به رنگ آبی توسط سازمان مدیریت پسماند را بعد از نمایش در بین مردم پخش کردیم.
وی ادامه می دهد: اگر در طول روز هر کدام از ما چند پلاستیک از زباله ها کم کنیم کمک زیادی به کاهش تولید زباله انجام می دهیم.
علیزاده رویکرد شهرداری را مثبت عنوان می کند و می گوید: شهرداری در یک اقدام مثبت توانست از هنر نمایش به نفع اهدافی که دارد استفاده کند امیداریم بقیه سازمان ها به خصوص برای بخش آموزشی و پرورشی از هنر نمایش استفاده کنند.
وی همچنین گستردگی کار را منحصربفرد توصیف می کند و معتقد است چنین کاری در ایران انجام نشده است. این کارگردان گیلانی اضافه می کند: در واقع رشت یکبار دیگر عنوان اولی را به خود اختصاص داد.
علیزاده البته منکر وجود ضعف در نمایش ها نیست. وی می گوید: در هرکار اولی طبیعتا نقاط ضعفی وجود دارد که می تواند در کارهای بعدی برطرف شود.
حال تمام شهروندان در برگشت به خانه از نمایش هایی تعریف می کنند که آنها را به انجام تفکیک زباله تر و خشک تشویق می کرد. همان چیزی که برای ایجاد یک فرهنگ فراگیر لازم است؛ شنیدن و دیدن، گفتگو، تفکر و انتقال به دیگران.