یک حادثه بزرگ، مانند آتش سوزی ساختمان پلاسکو در تهران را می توان از چند جنبه می توان مورد توجه قرار داد:

الف) دردناکی و خسارت بار بودن آن که در نوع خویش، یک ضایعه مهم به شمار می آید. زیرا یکی از قدیمی ترین برج های پایتخت که مرکز تولید انواع پوشاک بوده، بر اثر بی احتیاطی فرد یا افراد شاغل در آن مکان، انفجار مواد و مشتقات نفتی موجود در آنجا، محصولات پوشاک انبار شده، و نیز ایمن نبودن ساختمان [و عدم توجه مالکان آن به این مسئله حیاتی و نیز بیمه نبودن برج مذکور و اکثر مغازه ها]، در آتش سوخت و موجب زیان های جانی و مالی فراوان گردید. امری که ممکن است هر لحظه در نقاط دیگر بازار، روی دهد و شهروندان را گرفتار کند.

ب) ایثارگری بی نظیر آتش نشانان شهر تهران، در جهت خاموش کردن آتش، نجات مردم و وسایل آن ها از شعله های آتش، و پیشگیری از سرایت آتش به ساختمان های مجاور، که واقعا باید به این مردان بزرگ و باهمت، آفرین گفت.

ت) هجوم مردم به سوی منطقه حادثه دیده، و مشغول شدن به فیلم برداری از آن وضعیت که موجب پدید آمدن موانع متعدد بر سر راه آتش نشانان و نیروهای امدادی شد . از سوی دیگر راه ندادن خودروها، به ماشین های آتش نشانی در خیابان ها، به سبب ترافیک، نشانگر نیاز مبرم به فرهنگ سازی مجدد رفتارهای اجتماعی در جامعه و نیز اصلاح مهندسی معابر عمومی است.

ث) گمانه زنی های بیهوده، جنگ روانی در قالب دلسوزی فریبکارانه، و دروغپردازی های شبک های اجتماعی که موجب تشویش اذهان عمومی شده و این اندیشه را به ذهن، متبادر می کردند که «در باره شناسایی، ساماندهی و کنترل مناسب این شبکه ها و گردانندگان آن ها [= فرد، افراد، گروه ها یا سازمان ها] در داخل و خارج از کشور، حتما باید به سرعت، فکری بشود»، قبل از آن که در حادثه احتمالی دیگری، فاجعه ای از طریق اینان رخ دهد.

پ) اهتمام مردم مهربان و مؤمن، جهت اهدای خون، برگزاری مجالس دعا برای سلامتی محبوس شدگان احتمالی در زیر آوارها و... که جای تقدیر و سپاس بسیار دارد و باید از سوی رسانه ملی، به شکلی پر رنگ و جالب، به بینندگان ارایه داده شود.

ج) همکاری و هماهنگی سازمان ها و نهادها، در جهت آوردن وسایل حفاری و جرثقیل ها و سایر ابزارهای موردنیاز...، از سوی افراد و گروه های مختلف[= مانند نیروی انتظامی، سپاه، ارتش، قرارگاه خاتم الانبیاء(ص)، نیروهای مهندسی شهرداری و ...] که یک کار تیمی و گروهی قابل قبول را به نمایش گذاشتند. البته هر کار تیمی، به طور طبیعی، اشکالاتی نیز دارد که بعدا می توان در باره آن، به طور مبسوط، بحث و بررسی کرد.

ح) برخورد ناپسند رسانه های معاند فارسی زبان و... خارجی در مسیر تبلیغات منفی و بهره برداری و شانتاژ خبری بر علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، که روش همیشگی آنان، همین بوده و هست.

پیام رهبر معظم انقلاب

در این میان، صدور دو پیام از سوی مقام معظم رهبری و ریاست جمهور، نیز بسیار شایسته دقت است:

حضرت آقا در پیام خویش فرمودند: «حادثه ی دردناک آتش سوزی و فروریختگی ساختمان در مرکز شهر مایه اندوه و تأسف و نگرانی عمیق اینجانب است. شهامت و فداکاری آتش نشانانی که در عملیات نجات مردم، خود دچار حادثه ی خطیر شده و در حال فداکاری متعهدانه به امتحانی دشوار گرفتار آمده اند، دل را از تحسین و تمجید و نیز از نگرانی و اندوه، آکنده می سازد. در حال حاضر همه ی تلاش ها باید برای نجات جان گرفتارشدگان جهت دهی شود.

رسیدگی به علل حادثه مسأله ی بعدی است. از همه مسئولان می خواهم همانگونه که در این چند ساعت، تلاش کرده اند کار مجاهدانه ی خود را ادامه دهند و وظیفه ی فوری را بر هر حرف و حدیثی مقدم بدارند. خداوند کمک فرماید انشاءالله. 30دی ماه 95».

دستور رییس جمهور

از سوی دیگر رییس جمهور نیز در پیامی، به وزیر کشور، دستور داد:

« جناب آقای دکتر رحمانی فضلی ؛ وزیر محترم کشور

حادثه آتش سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو تهران که موجب جان باختن و مصدوم شدن تعدادی از هموطنان عزیز شده است، مایه تأسف و تأثر گردید. مقتضی است در اسرع وقت، علل حادثه و مسئولیت حادثه بررسی و گزارش شود و نسبت به رسیدگی به مجروحان و جبران خسارات آسیب دیدگان توسط نهادهای مسئول اقدام فوری صورت پذیرد. حسن روحانی»

نگاهی به دو پیام

اگر به دو پیام صادر شده، دقت کنیم، برخی تفاوت های آن ها را به خوبی درمی یابیم:

رهبری، در پیام فوق، 1) زحمات و ایثارگری های آتش نشان و سایر فعالان در صحنه را مورد، تحسین و تشویق، قرار می دهند. 2) تعیین مسئول و مقصر را به تحقیقات پس از نجات جان افراد محبوس شده و پایان عملیات، موکول می نمایند. 3) از همه مسئولان می خواهند که همچون ساعت های ابتدایی حادثه، به مجاهدت و تلاش خود ادامه داده و حل فوری مشکل پیش آمده را بر هر حرف و حدیثی، مقدم بدارند.

اما رییس جمهور محترم، از وزیر کشور می خواهد: 1) علل و مسئولین حادثه، در اسرع وقت، مشخص شوند. 2) رسیدگی به مجروحان و جبران خسارات آسیب دیدگان، توسط نهادهای مسئول، اقدام فوری صورت پذیرد.

کدام کار اولویت دارد؟

حال از دیدگاه یک مدیر باتجربه و دلسوز، کدام کار اولویت دارد؟، اول، تعیین مقصر، بعد حل مشکل، یا بالعکس؟.

مسلم است که ابتدا باید محبوس شدگان احتمالی از زیرآوارها نجات داده شوند، ساکنان ساختمان های اطراف، که شاید در معرض خطر ریزش باشند، خیالشان آسوده شود، کارهای امدادی و مهندسی در زمینه آب، برق، گاز و... به پایان برسد، زندگی مردم آن منطقه به حال عادی خود بازگردد، و بعد، مرحله دوم کار که انجام تحقیقات فنی، پیرامون این حادثه و...، آغاز شود.

دستور انتخاباتی یا عملیاتی؟!

متاسفانه از دیدگاه هر ناظر دقیق، که با اوضاع سیاسی نزدیک به انتخابات ریاست جمهوری، آشنایی دارد، اینگونه برداشت می شود که دستور ریاست جمهور محترم، بیش از آن که عملیاتی باشد، انتخاباتی است تا شاید بتوان یکی از رقبای قوی احتمالی را با این جوسازی، از پیش رو، برداشت.

همچنان که برخی شبکه های اجتماعی، اقدام به نشر مطالبی در باره استعفای شهردار تهران نمودند، و حال آن که از طرح چنین سخنانی علیه آقای دکتر آخوندی در جریان تأسف بار برخورد قطارهای مسافری، که چندی پیش روی داد، تقریبا خبری نبود!

تیزبینی و آینده نگری رهبری

شاید بتوان گفت به همین دلیل، رهبر معظم انقلاب، با تیزبینی و آینده نگری ویژه ای، در پیام خویش تاکید فرمودند:« ... کار مجاهدانه ی خود را ادامه دهند و وظیفه ی فوری را بر هر حرف و حدیثی مقدم بدارند.»، و این، یعنی: زیرکی و دقتی که یک رهبر مقتدر به آن نیاز دارد تا در لحظات بحرانی، وقتی که مسئولین ارشد کشور دچار اشتباه محاسبه، و خطای در دستور، سخنان و مصاحبه می شوند، او با بی طرفی، و آرامش کامل، به رتق و فتق امور بپردازد و مملکت را از پیش آمدن هر حادثه دشوارتری، نجات دهد.