گیلانیان : گیلان با داشتن یک میلیون و 678 هزار راس دام یکی از قطب های مهم دامداری کشور است. در حال حاضر سالانه 33 هزار تن گوشت قرمز و بیش از 300 هزار تن شیر در گیلان تولید می شود. این استان، به لحاظ تولید این دست مواد پروتئینی مقام دوازدهم کشور را دارد.معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی گیلان می گوید: گیلان به لحاظ داشتن تعداد دام های سبک و سنگین هم رتبه 12 کشور را دارد اما فقط 30 درصد دامداری های این استان صنعتی بوده و بقیه به صورت سنتی و پراکنده است. مختار مهدی زاده به خبرنگار ما گفت: به علت پراکندگی دامداری های سنتی، 30 درصد شیر تولیدی - معادل 90 هزارتن - در گیلان جمع آوری نمی شود و این در حالی است که صنایع تبدیلی شیر در استان، سالانه 200 هزار تن شیر مورد نیاز خود را از استان های قزوین و اردبیل وارد می کنند. معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه فعالیت های دامپروری انفرادی صرفه اقتصادی ندارند،به ایجاد شهرک های دامپروری، به عنوان راهکاری برای افزایش بهره وری و رونق صنعت دامپروری استان اشاره کرد.در سفراول هیئت دولت به گیلان در سال 85، طرح ساخت 16شهرک دامپروری دراستان تصویب شد. شهرک های دامپروری، طرحی مشارکتی بین بخش خصوصی و دولت است که تامین زیرساخت ها شامل زمین، راه، آب، برق و گاز برعهده دولت و ساخت واحد ها و خرید دام نیز برعهده متقاضیان و فارغ التحصیلان بخش کشاورزی است.به گفته مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی گیلان، هزار فارغ التحصیل بیکار رشته های مرتبط با دامپروری عضو نظام مهندسی کشاورزی استان هستند که تاکنون500 نفر از آنان برای اشتغال و مشارکت در طرح شهرک های دامپروری نام نویسی کرد ه اند. افزایش تولید فرآورده های دامی،کاهش هزینه های تولید وامور زیربنایی، ایجاد صنایع جانبی مانند کارخانه های تولید شیر و بسته بندی گوشت و اشتغالزایی از مهم ترین مزایای ایجاد شهرک های دامپروری است.
مسوول مجتمع های دامپروری گیلان با اشاره به اینکه درحال حاضر این شهرک ها بطورمیانگین 23 درصد پیشرفت دارند گفت: شهرک دامپرروی صومعه سرا با 10 درصد کمترین و شهرک دامپروری سیاهکل با 37 درصد، بیشترین پیشرفت را دارند. جواد صفر زاده با بیان اینکه با راه اندازی یک شهرک دامپروری برای 140 نفر بطورمستقیم شغل ایجاد می شود گفت: درصورت اجرای کامل طرح، نه تنها برای حدود 2 هزارو 200 نفر شغل ایجاد خواهد شد بلکه به دلیل تجمیع امور در یک مکان،در 16 مجتمع دامپروری به طور میانگین،سالانه 112 هزار تن شیر وبیش از 2 هزار 500 تن گوشت تولید می شود که حدود 173 میلیارد ریال صرفه اقتصادی دارد.اما با توجه به مزایا ی اقتصادی اجرای طرح شهرک های دامپروری در گیلان، روند ساخت آنها کند است.بررسیها نشان می دهد کمبود اعتبار و تامین نشدن زمین 2 دلیل اصلی تاخیر و کندی اجرای این طرح است. رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان به خبرنگار ما گفت: به دلیل تامین نشدن زمین برای ایجاد تمامی شهرکهای دامپروری گیلان، ساخت 10 شهرک دامپروری،از سال 86آغاز و طبق برآوردهای اولیه مقرر شد 244 میلیارد ریال برای اجرای زیر ساخت در این مجتمع ها توسط دولت و از محل 1 درصد تملک دارایی استان تامین شود. اردشیر روحی ماسوله افزود: در سال 86، 26 میلیارد و 500 میلیون ریال برای اجرای طرح اختصاص یافت اما در سال های بعد به ترتیب با کاهش 7، 32 و 39 درصدی اعتبارات اختصاصی مواجه شدیم وی ادامه داد: پارسال سازمان جهاد کشاورزی گیلان برای تسریع بخشیدن به روند اجرای این شهرک ها بخشی از اعتبارات خود را به این طرح اختصاص داد. رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان می گوید:امسال هم 11 میلیارد و 150 میلیون ریال به شهرک های دامپروری گیلان اختصاص یافته است. اردشیر روحی ماسوله با بیان این که نگاهی به روند اختصاص اعتبار به این طرح،از سال پایه تاکنون،نشان از کاهش 43 درصدی دارد افزود: اگرچه بارها برای جذب بیشتر اعتبارات با مسئولان استانی رای زنی کرده ایم ؛ اما توانستیم فقط 55 میلیارد ریال از96 میلیارد ریال اعتبار اختصاصی را جذب و هزینه کنیم.وی با بیان اینکه هر طرح اقتصادی در یک مقطع زمانی پاسخگوی نیاز هاست و صرفه اقتصادی دارد افزود: چنانچه روند تخصیص اعتبارات اینگونه ادامه یابد، ساخت 10 شهرک دامپروری استان 20 سال دیگر طول خواهد کشید. اما معاون برنامه ریزی استاندار در پاسخ به این سئوال خبرنگار ما که چرا اعتبار شهرک های دامپروری در گیلان هر سال کاهش می یابد؟ گفت:کاهش بودجه استانی قابل توزیع در کمیته برنامه ریزی شهرستانها، عدم اولویت شهرستان و کاهش سهم پروژه دامپروری و در نهایت تخصیص اعتبار پروژه توسط سازمان جهاد کشاورزی علت کاهش اعتبارات شهرکهای دامپروری گیلان است. کیهان هاشم نیا با اشاره به این که کاهش اعتبارات استانی در این زمینه وجود دارد افزود:البته سازمان جهاد کشاورزی نیز در تعیین برآوردها دچاراشتباه شده است و برآوردهای فعلی این سازمان برای اجرای طرح مجتمع دامپروری تقریبا 2 برابر برآورد اولیه است.وی خاطر نشان کرد: با وجود اینکه در سال 90، 14 و نیم درصد از اعتبارات قابل توزیع در کمیته های برنامه ریزی شهرستانی کاهش یافته اما با توجه به اهمیت طرح شهرکهای دامپروری در گیلان تلاش کردیم تا اعتبار مربوط به اجرای این طرح 3 درصد نسبت به سال پیش افزایش یابد.اما تامین نشدن زمین عاملی دیگر در روند کند ساخت شهرک های دامپروری اعلام شده است. مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی گیلان در خصوص اجرایی نشدن 6 شهرک دامپروری دیگردر گیلان گفت: به علت تامین نشدن زمین، این طرح درشهرهای رودسر، املش، لاهیجان،رودبار، تالش و آستارا مسکوت مانده است.
جواد صفرزاده می گوید: زمین این شهرکها از منابع ملی تامین می شود و در برخی مواقع به علت ملاحظات زیست محیطی و یا حتی کشف محوطه های باستانی، اداره های کل حفاظت محیط زیست ومیراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با ادامه کار در قسمتی از این زمین ها مخالفت می کنند. مسوول مجتمع های دامپروری استان ادعای مالکیت توسط معارضان محلی راهم مشکلی دیگر اعلام کرد و افزود: بطورمثال معارضان محلی،مانع ساخت شهرک دامپروری در لاهیجان شدند وساخت شهرک دامپروری صومعه سرا نیز به علت ادعای مالکیت دامداران و معارضان محلی پس از انجام مراحل قانونی مسکوت مانده است. کوتاه سخن اینکه: توجیه اقتصادی مناسب و افزایش بهره وری، وجود امکانات بالقوه به ویژه تعداد قابل توجه فارغ التحصیلان مرتبط با دامپروری دلایلی است که ایجاد شهرک های دامپروری را در گیلان ضروری می سازد. اما بدیهی است که برطرف کردن موانع موجود، نیاز به عزم جدی و پیگیری بیشتر مسئولان استانی دارد. باشد که در سال جهاد اقتصادی بتوان گامی موثر برای شکوفایی اقتصادی استان برداشت.