Tuesday، 05 November 2024 | سه شنبه، 15 آبان 1403
1 2

گیلانیان به گزارش آنا : هم اکنون با تراز تجاری منفی ۶۰۰ میلیون دلاری روبرو هستیم.

مؤلفه تجارت در ابعاد بین المللی از جایگاه ویژه ای در رشد و توسعه اقتصاد هر کشوری به شمار می رود این مهم در کشوری همانند ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی می تواند نقش موتور محرکه ای را بازی کند که توان بالا بردن سرعت رشد اقتصادی را دارد. ایران دارای ۱۵ کشور همسایه است که با ۳ کشور افغانستان، ترکیه و ارمنستان دارای مرز زمینی و با هشت کشور قزاقستان، امارات، عمان، قطر، عربستان، کویت و روسیه دارای مرز دریایی است و همین شرایط باعث می شود تا ایران در انتخاب استراتژی های توسعه برای دسترسی به بازارهای خارجی، تکنولوژی و منابع برگ برنده ای در دست داشته باشد. این در حالی است که به رغم وجود منابع سرشاری مانند نفت، گاز و معدن در کشور و شرایط مناسب جغرافیایی، متأسفانه سهم ایران از سبد تجارت خارجی جهان اندک است، به طوری که در بحث واردات در بازه زمانی بلندمدت بیشتر به سمت واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای روی آورده و در بخش صادرات نیز سهم بالای نفت نشان از عدم تنوع کافی و توسعه نیافتگی ساختار تولید ملی، شکنندگی و آسیب پذیری تجارت در اقتصاد کشور دارد. طبق نظر کارشناسان افزایش تولید داخلی متناسب با نیازهای بازار جهانی، تنوع و کیفیت تولیدات عامل اولیه و اثرگذار در رشد صادرات هر کشوری به شمار می رود، اصلی که مقام معظم رهبری هم با تأکید بر آن امسال را به نام رونق تولید نام گذاری کردند و تولید ملی را یکی از مؤلفه های مصون سازی اقتصاد از تحریم ها اعلام کردند. درزمینه واردات نیز اقتصاددانان بر این باورند که باید سیاست هایی برای جایگزینی واردات اندیشیده شود یعنی بازار مصرف آن دسته از کالاهایی که از طریق واردات تأمین می شد شناسایی شده و سرمایه گذاری هایی برای تولید داخلی آن ها صورت بگیرد. در مرحله دوم مواد سرمایه ای و واسطه ای داخلی در تولید کالاها مورد استفاده قرار بگیرد. دربیان اهمیت سهم هر کشوری در تجارت خارجی همین نکته بس که وابسته کردن هر کشوری به محصولات و تولیدات ملی، بر قدرت دیپلماسی سیاسی کشور صادرکننده می افزاید و کشور واردکننده را همیشه تحت تسلط و سیطره خود درمی آورد، فرصتی که ایران در زمینه راه اندازی خط لوله صلح از دست داد، ایران می توانست از طریق خطوط لوله و انتقال گاز به پاکستان این کشور همسایه را نه ازنظر اقتصادی بلکه از بُعد سیاسی هم همیشه در کنار خود داشته باشد. تراز تجاری کشور منفی شد درحالی که حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت در ۱۰ دی امسال از مثبت شدن تراز تجاری کشور در منتهی به آذر امسال خبر داد و میزان صادرات را ۳۱,۹ میلیارد دلار و میزان واردات را ۳۱.۸ میلیارد دلار اعلام کرد. زادبوم همچنین مطرح کرد: در ماه نهم امسال، به نحوی تراز تجاری ما برقرار شد که حدود ۱۰۰ میلیون دلار هم مازاد تجاری داشتیم. اما دیروز مهدی میراشرفی رئیس گمرک در اعلام تجارت خارجی منتهی به دی امسال از پیشی گرفتن میزان واردات بر صادرات خبر داد و گفت: حجم تجارت خارجی ۱۰ ماهه کشور بیش از ۷۲ میلیارد دلار است که ۳۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار آن مربوط به واردات و ۳۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار آن مربوط به صادرات است. برحسب صحبت های میراشرفی هم اکنون با تراز تجاری منفی ۶۰۰ میلیون دلاری روبه رو هستیم. مقام ارشد گمرک کشور از علت مثبت بودن تراز تجارت خارجی در ۹ ماهه امسال پرده برداشت و گفت: بعد از اردیبهشت، آذر ۹۸ دومین ماه از امسال بود که در آمار تجارت خارجی با جهش صادراتی روبه رو شدیم و علت آن صادرات گاز از طریق خطوط لوله به ترکیه بود. برخی از کارشناسان علت جهش صادراتی ایران را در ۹ ماهه امسال مربوط به بخش صنعت می دادند، درحالی که میراشرفی علت این امر را صادرات گاز به ترکیه اعلام می کند، بنابراین نکته مبهم این معادله و آنچه باعث ایجاد سؤال در اذهان می شود، این موضوع است که چگونه و از چه زمانی گاز طبیعی در بخش صنعت جای گرفته و این امر چه توجیهی دارد؟ جزئیات سبد تجارت خارجی کشور در سبد صادراتی ۱۰ ماه منتهی به دی، سهم پتروشیمی ۴۴ درصد از کل صادرات کشور بوده که ارزشی معادل ۸/ ۱۵ میلیارد دلار را از آن خود کرده است. سایر کالاها با ارزش ۱۹ میلیارد دلار و سهم ۵۴ درصد از کل صادرات نیز در این سبد قرار گرفته اند. در سبد وارداتی ایران نیز ۱۹ میلیون تن کالاهای اساسی وجود دارد که از نظر وزنی رشد ۲۴ درصد و از نظر ارزشی رشد ۲۰ درصد را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. درواقع کالاهای اساسی بیشترین سهم در واردات را از نظر وزنی به خود اختصاص داده اند. همچنین ۸۵ درصد از کالاهای وارداتی مربوط به مواد اولیه و ماشین آلات خطوط تولید بوده است. این امر نشان می دهد از کالاهای مصرفی فاصله گرفته ایم. به گفته میراشرفی ممنوعیت واردات بیش از ۱۵۰۰ قلم کالا یکی از دلایل رقم خوردن این ترکیب در سبد واردات است. شرکای صادراتی و وارداتی ایران شرکای تجاری ایران در بخش صادرات چین با ۳/ ۸ میلیارد دلار، عراق با ۸ میلیارد دلار، ترکیه با ۱/ ۴ میلیارد دلار، امارات با ۷/ ۳ میلیارد دلار و افغانستان با ۹/ ۱ میلیارد دلار بودند. در بخش واردات نیز چین، امارات، ترکیه، هند و آلمان مبدأ کالاهای وارداتی ایران بودند. در بستر توسعه و گسترش صادرات نه تنها رشد نرخ تولید ناخالص داخلی میسر است بلکه با ارتباطات تجاری، امکان انتقال فناوری های روز و آموزش نیروی انسانی فراهم شده و ضریب اشتغال زایی افزایش می یابد، تجارت داخلی معنا نداشته و آینده هر کشوری در گرو تجارت خارجی آن کشور است، همانند کشور چین که با رشد و توسعه اقتصادی خود، امروزه بازارهای زیادی را اشغال کرده است.
همرسانی کنید:

نظر شما:

security code

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان